نفت زیر ساختی موثر در صنعت تایر، لزوم ارتباط دانشگاه و شرکت های خصوصی - مجله سرگرمی

به گزارش خبرنگار از ؛ بسیاری از زیرساخت ها برای توسعه صنعت تایر در کشور وجود دارد، اما تاکنون از ظرفیت های بالقوه این صنعت برای ایجاد جاذبه در سرمایه گذاری های صنایع پایین دست نفت، پتروشیمی و تکمیل شدن زنجیره فراوری در کشور استفاده نشده است.

امروزه بعضی کشور های همجوار که از منابع نفتی برخوردار نبوده، گوی سبقت را در صنعت تایر از ایران ربوده اند و در فراوری و صادرات محصولات این صنعت پیشرو هستند.

اگر بخواهیم در صنعت تایر حرفی برای گفتن داشته باشیم و از کشور های دیگر عقب نمانیم بهتر است ارتباط دانشگاه و صنعت را پر رنگ تر کنیم.

چرا مواد تایر از خارج تامین شود؟

ضیاء تبار مدیر اداره تکنولوژی و تحقیقات کویرتایر یکی از شرکت های بزرگ فراوری تایر کشور در مصاحبه با خبرنگار از ؛ گفت: 70 درصد مواد اولیه تایر از خارج تامین می شود، 30 درصد آن مربوط به کائوچوی طبیعی که واردات آن اجتناب ناپذیر است؛ اما 40 درصد باقی مانده را کائوچوی مصنوعی و سایر مواد شیمیایی تشکیل می دهند که می توان در داخل کشور فراوری کرد.

برای آنالیز بهتر این موضوع بهتر است اول بدانیم یک تایر از چه اجزایی تشکیل می شود.

اصلی ترین مواد تشکیل دهنده تایر کائوچو، دوده، نخ، سیم، محافظت نماینده ها و سایر مواد شیمیایی هستند.

از نظر تهیه و فرآوری، کائوچو را به سه دسته تقسیم می نمایند:

کائوچوی طبیعی (Natural Rubber)

کائوچوی مصنوعی (Synthetic Rubber)

کائوچوی بازیافتی (Reclaim Rubber)

کائوچوی طبیعی از شیره درخت مخصوصی که در مناطق استوایی و کشور هایی نظیر مالزی و تایلند می روید، به دست می آید.

کائوچوی مصنوعی هم از مشتقات نفتی و محصول کارخانجات پتروشیمی است. از انواع کائوچوی مصنوعی می توان بوتادین رابر (BR) و استایرن بوتادین رابر (SBR) را نام برد.

اضافه کردن دوده به کائوچو باعث افزایش مقاومت سایشی تایر شده، خواص مکانیکی آن را بهبود می بخشد. ساختار کائوچو به گونه ای است که در بین مولکول های آن، فضا های خالی وجود دارد و دوده در این فضا ها قرار می گیرد. گاهی اوقات علاوه بر دوده از پرنماینده های غیر دوده ای نظیر کربنات کلسیم یا کائولن نیز استفاده می شود.

بدنه اصلی تایر شامل لایه های نخی پوشش داده شده با آمیزه (خمیر) لاستیکی می باشد. جنس نخ ها نایلون، ریون یا پلی استر است. به مجموع لایه های نخی بکار رفته در تایر، منجید یا کارکاس گفته می شود. وظیفه لایه های نخی، تحمل فشار باد از داخل تایر و بار وارد شده به تایر از خارج است.

به منظور ایجاد استحکام کافی در بخشی از تایر که روی رینگ قرار می گیرد و طوقه (بید) نام دارد، از سیم های فولادی استفاده می شود. این سیم ها ضمن آنکه دارای پوشش مسی یا برنزی هستند توسط آمیزه لاستیکی نیز پوشش داده شده، پس از چند دور تابیده شدن، با مقطعی به شکل مربع یا ذوزنقه مجموعه سیم های طوقه را تشکیل می دهند.

همچنین در کمربند تایر های رادیال سیمی سواری و در لایه های تایر های باری تمام سیمی از سیم های فولادی با قطر و ضخامت معین استفاده می شود.

اکسیژن و ازون موجود در هوا می توانند باعث تخریب و فرسایش اجزا تایر شود. برای مقابله با اثرات مضر این عوامل از مواد شیمیایی خاصی نظیر آنتی اکسیدان، موم ها و ضد اوزونانت ها در آمیزه لاستیکی استفاده می شود.

به منظور فراوری و فرآوری بهتر و آسان تر آمیزه لاستیکی، در چرخه و مراحل مختلف فرایند فراوری از مواد دیگری نظیر انواع روغن، شتاب دهنده ها، گوگرد (به عنوان عامل پخت) و... استفاده می شود.

اجزای تایر که در داخل کشور فراوری می شود

ضیاء تبار مدیر اداره تکنولوژی و تحقیقات کویرتایر با بیان اینکه صد درصد طوقه (سیم) تایر، در داخل کشور فراوری می شود، ادامه داد: در ساختار پرنماینده ها نیز موادی مانند دوده در انواع مختلف در کشور فراوری می شود.

آنچه نمی شود فراوری کنیم

کائوچوی طبیعی از شیره درخت مخصوصی که فقط در مناطق استوایی و کشور هایی نظیر مالزی و تایلند می روید، به دست می آید.

فراوری این ماده در ایران امکان پذیر نیست و همه کشو های پیشرفته جهان در زمینه تایر هم این ماده را از جنوب شرق آسیا وارد می نمایند.

بخش هایی از تایر که باید فراوری کنیم

به گفته مدیر اداره تکنولوژی و تحقیقات شرکت کویرتایر از این بخش های تایر تنها کائوچوی طبیعی امکان فراوری در کشور را ندارد و سایر بخش ها را می شود در کشور فراوری کرد.

وی اضافه نمود: در بخش فراوری نخ و الیاف تایر، کشور هنوز به بالندگی کامل نرسیده و بخشی از مواد اولیه آن از خارج تامین شده و بخش از کار ها در داخل کشور انجام می شود.

ضیاء تبار گفت: علاوه بر مواد شیمیایی مورد احتیاج تایر که از خارج تامین می شود، بخشی از کائوچوی مصنوعی نیز که احتیاج به تکنولوژی پیچیده تری دارد مثل کلروبیوتیل و sbr از خارج وارد می شود که امیدواریم به سمتی برویم که این مواد هم در داخل کشور فراوری شود.

مخترعان بیرجندی تکنولوژی نانو را وارد صنعت تایر کردند

زوج جوان مخترع و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی بیرجند در فراخوان کشوری چالش فناوری نانو با عنوان کاهش نفوذپذیری هوا در آستر داخلی لاستیک خودرو، شرکت می نمایند و با ارائه طرح جایگزینی بخشی از مواد پرنماینده آستر داخلی تایر با نانو ساختار های رسی پیروز به کسب مقام اول در چالش بزرگ کشوری بهبود کیفیت لاستیک با فناوری نانو می شوند.

رونقی عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی بیرجند در این خصوص می گوید: در این چالش 42 تیم تحقیقاتی از دانشگاه ها و پژوهشگاه های مطرح کشور طرح های پیشنهادی خود را ارائه دادند.

پس از گذشت بیش از یک سال و نیم رقابت، طی چندین مرحله داوری و ارائه محصول مبتنی بر فناوری نانو، در نهایت پیروز به اخذ رتبه اول این رقابت شدیم.

به گفته وی، در مرحله بعد سه تیم برگزیده، مجددا جهت فراوری نمونه صنعتی لاستیک با یکدیگر به رقابت پرداختند که در این مرحله نیز تیم دانشگاه صنعتی بیرجند توانست نتایج بهتری نسبت به سایر تیم ها کسب کند.

استفاده از مواد نانو در ساخت اینرلاینر 0.3 از ضخامت 1.5 میلیمتری این لایه می کاهد که درحال حاضر تعدادی تایر با استفاده از فناوری نانو در فراوری اینرلاینر فراوری شده و درحال گذراندن تست های جاده ای هستند.

با تایید تست های جاده ای و آزمایشگاهی، این کارخانه در آینده ای نزدیک به عنوان نخستین تایرساز ایرانی پیروز به فراوری انواع لاستیک های رادیال سواری با استفاده از این فناوری می شود.

پیروزیت ارتباط دانشگاه و صنعت در زمینه تایر

مدیر کار آفرینی و ارتباط با صنعت دانشگاه بیرجند می گوید: تا کنون تنها شرکت خصوصی در استان که با دانشگاه های بومی ارتباط گرفته کارخانه کویر تایر بوده است.

به گفته، ولی پور مطلق تا کنون 2 قرار داد با این شرکت بسته شده که در بخش خدمات آزمایشگاهی، هموگرافی و پژوهش بوده است.

وی ادامه داد: در بخش پژوهش، طرح جایگزینی پخت IR با پخت معمولی در مرحله پخت تایر اجرا شده است که در طی آن با کاهش زمان سپری شدن تایر در بخش پخت پرس ظرفیت فراوری کارخانه افزایش می یابد.

ولی پور مطلق می گوید: صنعت تایر یک صنعت تخصصی است که اغلب مواد اولیه مورد احتیاج و بخشی از خط فراوری و فر آیند را ما می توانیم در دانشگاه فراوری کنیم.

مدیر کار آفرینی و ارتباط با صنعت دانشگاه بیرجند اضافه نمود:ارتباط صنعت و دانشگاه باید متقابل باشد و یکی از دلایلی که صنعت از طرح های دانشگاه استفاده نمی کند نبود بودجه برای هزینه در بخش توسعه است.

ولی پور مطلق گفت:با توجه به فعالیت 54 گروه آموزشی تجهیزات، آزمایشگاه و نیروی انسانی در دانشگاه بیرجند پتانسیل هر کار تحقیقاتی وجود دارد و تنها اعتماد بخش صنعتی را می طلبد.

معاون گروه شیمی دانشگاه بیرجند نیز در این زمینه گفت: ما آمادگی هر گونه همکاری با بخش صنعت و مخصوصا شرکت کویر تایر داریم.

با آنالیز های اجرا شده می توان گفت: 70 درصد تایر را می توان در کشور فراوری کرد که دانشگاه در این زمینه اعلام آمادگی نموده است و از طرفی صنعت نیز ارتباط بیشتر دانشگاه با این بخش را می خواهد.

شاید بتوان با هماهنگی بهتر صنعت و دانشگاه به زودی تایری ایرانی تر فراوری کنیم.

گزارش از بیجاری

ب

tani-buy.ir: مجله تانی بای: مقالات اقتصادی و کسب و کار

fungroups.ir: گروه سرگرمی: مجله و انجمن سرگرمی